Truyện ngắn

- Những điều nầy sẽ hủy diệt nhân loại: Chính trị thiếu nguyên tắc, Tiến bộ thiếu lòng nhân, Giàu mạnh thiếu lao động, Học thức thiếu thinh lặng, Tôn giáo thiếu bất úy, Thờ phượng thiếu ý thức.

- Con bướm ở trong con sâu; con chim phượng hoàng ở trong cái trứng; và vị thánh nhân ở trong một người phàm-phu tục-tử.

Có lần Minh Sư cắt nghĩa sự đạt ngộ xảy đến như thế nào, không phải do cố gắng mà do nhận thức.

- Những phòng thí nghiệm, những thư viện, những dãy hành lang, những mái hiên, những phòng giảng thuyết - tất cả những thứ ấy chả ích lợi gì, nếu thiếu một tâm hồn minh triết và cặp mắt biết nhìn.

Minh Sư thường nhắc nhở đệ tử là sự thánh thiện, cũng như sắc đẹp, chỉ chân chính khi tự nó không có ý thức về chính nó.

Về sau, Minh Sư thở dài và nói: - Ngày nay, Thánh Thiện là một danh xưng mà không có thực chất. Thánh Thiện chỉ chân chính khi nào nó là một thực chất mà không có một danh xưng.

Với một vài người đó, về sau ngài lại nói một cách đầy ẩn ý: - Làm sao phải đợi cánh cửa mở khi mà nó chả bao giờ đóng cả?

- Con hãy nghiền ngẫm những điều nầy: Không phải lửa nóng Mà chính con cảm thấy nóng. Không phải mắt con thấy Mà chính con thấy. Không phải cái thước vẽ nên vòng tròn Mà chính là người họa viên.

Minh Sư thường nhấn mạnh rằng cái trở ngại cuối cùng ngăn cản chúng ta đạt tới Thượng Đế, ấy là từ ngữ và ý niệm về 'Thượng Đế'.

Xem ra nghịch lý khi Minh Sư luôn nhấn mạnh rằng nhà cải cách đích thực là người có khả năng thấy rằng mọi sự đã hoàn hảo trong hiện trạng - và có thể để yên như thế.

- Con lo sợ cho ngày mai - mà không nhận thức rằng ngày hôm qua cũng đầy dẫy những bất trắc.

Minh Sư ngồi nghe một người đàn bà than phiền về chồng mình. Cuối cùng ngài nói: - Thưa bà, hôn nhân của bà sẽ hạnh phúc hơn, nếu bà là một người vợ tốt hơn.

Minh Sư không ngừng đả kích những ý niệm khôi hài của người đời về Thượng Đế. Ngài thường nói: "Nếu Thượng Đế của bạn đến cứu giúp bạn thoát khỏi cảnh ngặt nghèo, thì đã đến lúc bạn nên bắt đầu truy tầm vị Thượng Đế đích thực."

Một khách hành hương đầy ước vọng đã hết sức nản lòng vì những câu nói vô vị mà Minh Sư đã ngỏ với mình.

- Con hãy tìm kiếm sự cô tịch. Khi con ở với người nào khác, con không ở một mình. Khi con ở 'với Thượng-Đế', con không ở một mình. Cách hay nhất để thực sự sống với Thượng Đế là phải hoàn toàn sống một mình. Như thế, may ra, Thượng Đế sẽ có đó và con sẽ không có.

Minh Sư thường bảo rằng chỉ có Thinh Lặng mới mang lại sự biến đổi. Nhưng không ai có thể làm cho ngài định nghĩa Thinh Lặng là gì? Khi hỏi ngài, ngài chỉ cười, rồi để ngón tay trỏ lên đôi môi se kín lại - điều đó chỉ làm tăng thêm sự hoang mang của các đệ tử.

Minh Sư là người cổ võ cả kiến thức lẫn Minh Triết. Khi được hỏi về điều đó, ngài trả lời: - Kiến thức có được bằng cách đọc sách hay lắng nghe các bài giảng thuyết.

- Khi nào một người có thể nói được là đã trưởng thành? - Ngày nào mà người đó thấy không cần thiết phải nói dối về bất cứ điều gì.

Chỉ có vài đệ tử hiểu được: Những điều Minh Sư cần dạy bảo thì không thể nào học được. Cũng chẳng dạy được. Vì vậy điều mà người ta thực sự có thể học hỏi được từ nơi Minh Sư là không có gì cả.

- Bạn đừng để bị nặng lòng vì những điều mà người chỉ trích nói. Không bao giờ có ai dựng tượng để tôn vinh một người chỉ trích. Những bức tượng chỉ được tạc cho những người bị chỉ trích.

Lần kia các đệ tử tập trung tranh luận về lợi ích của việc đọc sách. Có người cho đó là việc mất thời giờ, kẻ khác bất đồng ý kiến.

- Ngày kia, một người quan sát một con bướm đang vùng vẫy để thoát khỏi cái kén, ông ta cho là quá chậm, do đó ông bắt đầu thổi hơi nhè nhẹ lên cái kén. Khí nóng từ hơi thở thoát ra khiến mọi việc diễn tiến nhanh hơn. Nhưng thoát ra khỏi kén không phải là một con bướm mà là một con vật với đôi cánh nhàu nát.

- Tôn-giáo như người ta thực hành hôm nay chỉ chú trọng đến việc thưởng phạt. Nói cách khác, tôn giáo chỉ nuôi dưỡng sự sợ hãi và lòng ham muốn - hai việc tai hại nhất đối với linh đạo.

Minh Sư bảo rằng ngài có một quyển sách chứa đựng mọi điều mà người ta có thể hiểu biết về Thượng Đế. Chưa có ai thấy được quyển sách đó cả cho đến khi một học giả thăm hỏi, hết sức khẩn khoản van xin, đã giựt được quyển sách đó khỏi Minh Sư.

- Nếu người ta không thể nói gì về Thượng Đế vì Ngài ở bên kia ngôn ngữ và tư duy thì làm sao người ta có thể hỏi gì về Ngài được.

- Tại sao một người có thể liều mạng một cách dễ dàng như thế? - Tại sao một người có thể không mấy quan tâm việc một ánh nến phải tắt khi ngày bắt đầu ló rạng?

- Con có thể nắm bắt một tia sáng mặt trời - nhưng không phải bằng đôi tay của con. Con có thể đạt ngộ - nhưng không phải bằng nỗ lực của con.

Minh Sư đã trả lời không chút do dự: - Mỗi ngày, người ta càng hiểu biết nhiều về Vũ Trụ nhưng càng ít biết về chính mình.

Một đệ tử than phiền về những giới hạn của mình, Minh Sư bảo: - Quả thật, con bị giới hạn. Nhưng con có nhận thấy rằng hôm nay con có thể làm những việc mà cách đây mười lăm năm con tưởng không thể nào làm được không? Điều gì đã thay đổi?

Minh Sư luôn nhấn mạnh là chúng ta phải tự học hỏi - chúng ta phải là những minh sư của chính chúng ta - hơn là lệ thuộc vào quyền uy người khác.