Vài nét về Giáo hội tại Brunei
Mặc dù là một trong những giáo phận trẻ nhất và nhỏ nhất ở Đông Nam Á, Hạt đại diện Tông toà Brunei là một Giáo hội đang phát triển vững
chắc với những sinh hoạt thiêng liêng ngày càng phong phú nơi các cộng đoàn.
Đức giám mục Cornelius Sim, Đại diện Tông toà Brunei cho biết: “Biểu tượng của chúng tôi là “Duc in altum” (Ra khơi), và chúng tôi đang có những dự án nhằm duy trì và đẩy mạnh khía cạnh truyền giáo của Giáo hội”.
Ngài nói thêm: “Chúng tôi là một trong những giáo phận nhỏ nhất ở châu Á: chỉ có một giám mục và ba linh mục. Chúng tôi hy vọng sẽ có thêm ơn gọi linh mục và tu sĩ”.
Brunei rộng 5.700 kilômet vuông, nằm gọn trên đảo Borneo, nơi đây còn có một phần Malaysia và Indonesia. Brunei là một nước phát triển, và là một trong những nước giàu nhất trên thế giới. Ngôn ngữ chính thức là tiếng Mã Lai, nhưng tiếng Anh vàtiếng Trung Quốc cũng được sử dụng rộng rãi.
Brunei theo chế độ quân chủ tuyệt đối do Quốc vương Hassanal Bolkiah lãnh đạo. Khoảng hai phần ba dân số là người Hồi giáo, và mới đây Brunei đã thông qua luật Sharia (chỉ áp dụng cho người Hồi giáo).
Trong tổng số dân 416.000, khoảng 10 phần trăm là người vô thần, 13 phần trăm là tín đồ Phật giáo, và một số ít theo tín ngưỡng bản địa. Kitô hữu chiếm 10 phần trăm dân số, trong đó một nửa là người Công giáo.
Cha Arin Sugit, phụ tá của Đức giám mục tại Nhà thờ chính toà Đức Mẹ Mông Triệu ở thủ đô Bandar Seri Begawan cho biết:70 phần trăm người Công giáo Brunei là người lao động nhập cư từ Philippines, 20 phần trăm là người nhập cư từ các nước khác như Indonesia, Ấn Độ và Malaysia, và 10 phần trăm còn lại là người Brunei bản địa.
Đức giám mục Sim nói, thật may mắn khi có một cộng đoàn Philippines đáng kể giúp cho Giáo hội của chúng tôi trở nên sinhđộng. Đức tin cùng với những việc đạo đức bình dân của họ khiến cho Giáo hội và đức tin của chúng tôi thêm phần phong phú.
Cha Sugit nói thêm, “chúng tôi có rất nhiều hoạt động đức tin sôi nổi ở các giáo xứ, và đức tin đang tăng trưởng đều đặn, nhưng tất nhiên một cách chậm chạp”.
Cha Sugit thụ phong linh mục năm 2008. Hai linh mục khác của hạt Đại diện tông tòa là cha Paul Shie, chính xứ giáo xứ Thánh Gioan ở Kuala Belait, thụ phong linh mục năm 1999, và cha Robert Leong, chính xứ giáo xứ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội ở Seria, thụ phong linh mục năm 2003.
Đức cha Sim và ba linh mục của ngài phục vụ khoảng 20.000 người Công giáo sống tại Brunei. Người Công giáo được tự do thể hiện đức tin ở nhà thờ và nhà riêng, nhưng ở những nơi công cộng thì bị hạn chế.
Cha Sugit cho biết tại nhà thờ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, mỗi Chúa Nhật có từ 5.000 đến 6.000 người tham dự Thánh lễ.
Từ năm 1587 đã có các nhà thừa sai Phanxicô đến Brunei rao giảng đức tin lần đầu tiên, nhưng mãi đến năm 1997 Brunei mớicó Giáo hội địa phương. Trước đó, người Công giáo Brunei thuộc giáo phận Miri của Malaysia. Và Đức cha Sim đã được thụ phong linh mục trong giáo phận này vào năm 1989.
Khi Đức Gioan Phaolô II thiết lập Hạt Phủ doãn Tông toà Brunei vào năm 1997, cha Sim được bổ nhiệm làm Giám quản. Tại các xứ truyền giáo, Hạt Phủ doãn Tông toà và Hạt Đại diện Tông toà sau này sẽ trở thành giáo phận.
Năm 2004, Đức Gioan Phaolô II đã quyết định nâng Hạt Phủ doãn Tông toà Brunei lên Hạt Đại diện Tông toà, và cha Sim trở thành giám mục. Ngày 21-01-2005 cha Sim được tấn phong giám mục do Đức Tổng giám mục Salvatore Pennacchio, lúc đó là Khâm sứ Toà Thánh tại Brunei và một số quốc gia Đông Nam Á khác.
Là giám mục đại diện tông tòa, Đức cha Sim thay quyền Đức Thánh Cha coi sóc Giáo hội tại Brunei. Một khi Giáo hội này phát triển, nó sẽ được nâng lên hàng giáo phận.
Đức giám mục Sim lạc quan nhận xét, “đây là một khởi đầu khiêm tốn, và chúng tôi cần tiếp tục phong phú hoá các cộng đoànđức tin của chúng tôi”.
Trong dịp họp Đại hội toàn thể FABC lần thứ X tại Việt Nam vào tháng 12/2012, Đức cha Sim đã đến thăm giáo hạt Xóm Chiếu của Tổng giáo phận TP.HCM. Ngài phát biểu: “Sự tự tin, thiện hảo, niềm vui nơi đây đã cho tôi cảm nhận về sự hiện diện của Thiên Chúa, và tôi đã gặp được Đức Giêsu nơi đất nước Việt Nam trong lần tham dự hội nghị này”.
